Mở đầu: Chẩn đoán sỏi ống mật chủ (OMC) kết hợp với sỏi
túi mật ở bệnh nhân (bn) sỏi túi mật (TM) là quan trọng trước khi thực hiện cắt
túi mật nội soi để cho việc điều trị thật hiệu quả.
Mục tiêu: Nghiên cứu của chúng tôi khảo sát độ tin cậy của
siêu âm (SA) trước mổ và sự cần thiết có nên thực hiện chụp cộng hưởng từ đường
mật (CHTĐM) thường qui để phát hiện sỏi OMC kết hợp với sỏi TM trước khi cắt túi mật nội
soi.
Phương pháp nghiên cứu: Hồi cứu hồ sơ
bệnh án của các bn có sỏi TM và sỏi OMC được điều trị ở khoa ngoại bệnh viện
Nhân Dân Gia Định (BV NDGĐ) được thực hiện cả hai phương pháp chẩn đoán SA và
CHTĐM trong khoảng thời gian từ tháng 01 năm 2013 đến tháng 09 năm 2016. Chúng
tôi loại trừ hồ sơ bệnh án của các bệnh nhân có tiền căn mổ đường mật, ung thư
đường mật, bệnh nhu mô gan.
Kết quả: Chúng tôi có 17 bn có sỏi TM và
OMC. Có 7 bn nam và 10 bn nữ. Tuổi nhỏ nhất là 31, tuổi lớn nhất là 83, tuổi
trung bình 62,4. Chỉ có 6 ca (35,3%) sỏi OMC được phát hiện trên SA. Trong khi
CHTĐM phát hiện tất cả 17 trường hợp sỏi OMC (100%). Sỏi OMC được xác định bằng:
NSMTND (n = 6), chụp hình đường mật trong mổ (n = 4), CBD, mở OMC lấy sỏi (n =
7). Phân loại theo nguy cơ có sỏi OMC, chúng tôi có 10 bn (58,8%) thuộc nhóm bn
có nguy cơ cao cần thựcc hiện NSMTND lấy sỏi và 7 bn (41,2%) thuộc nhóm nguy cơ
trung bình cần thực hiện CHTĐM chẩn đoán sỏi OMC trước khi điều trị.
Kết luận: Chẩn đoán của SA trước mổ cắt TM nội soi ở bn sỏi TM không đủ tin cậy để
phát hiện sỏi OMC kết hợp (35,5%). CHTĐM có thể phát hiện OMC kết hợp với sỏi
TM trước mổ với tỷ lệ cao (100% nên không bỏ sót sỏi. Tuy nhiên, nên chỉ định
CHTĐM ở nhóm bn có nguy cơ trung bình để tăng hiệu quả điều trị và chi phi hợp
lý cho bn.
Từ khóa: Chụp cộng hưởng từ đường mật, sỏi ống mật chủ.